Je hebt mensen en je hebt potloden

Pas toen Luna deze titel gebruikte, nadat ik hem al eens eerder zag bij Frommel, dacht ik: okay, misschien zijn menselijke potloden gewoon een begrip? Hoe dan ook, even een klaagzang over de potloden bij de grote instanties die ons land rijk is. Want al die belastingcenten betalen we met liefde, voor een superieur zorgstelsel. Toch?

Op zich vind ik dat je weer aan de slag moet als je nog kunt werken. En ik vind ook dat als je ziek bent, je er zoveel mogelijk aan moet doen om beter te worden, en weer aan de slag te gaan. Het gaat om de manier waarop dit gebeurt. Je merkt pas hoe onmenselijk instanties werken, als je er zelf mee in aanraking komt.

Mijn lieve moedertje had, achteraf gezien, gewoon een nervous breakdown. Gevalltje opkroppen en mee doorlopen, en opeens barstte de bom, met een niet zo gezellig hoogtepunt. Dus de ziektewet in. En toen kwam het. Er ging een wereld voor ons open, die we liever niet hadden gezien.

We kregen te maken met Cohesie. Een ‘arbodienst’ die zich als doel heeft gesteld om het ziekteverzuim, of ziekteverlof zoals ze het zelf noemen, zoveel mogelijk terug te dringen. Ten koste van ALLES.

Nu is mijn moeder niet altijd even objectief in zaken, zeker niet als ze midden in een overspanning-helemaal-ingestort-crisis periode zit. Dus om nou niet gelijk alle mensen tegen haarzelf in het harnas te jagen probeerden wij, haar zonen, haar te begeleiden in het traject. We probeerden haar te kalmeren na een gesprek met deze arbo dienst, en we gingen mee op gesprek tussen werkgever en Cohesie. Als je maar goede afspraken maakt, dan zal het allemaal wel te regelen zijn toch?

Nou, en dan weet je dus niet wat je meemaakt. Case managers eisen dat je elke week belt om te zeggen hoe het met je gaat. Ze gaan op de stoel van de dokter zitten, en bepalen of jij wel of niet ziek (genoeg) bent, niet belast met enige medische kennis. Ze stellen eenzijdig een reintegratie plan op. Hierbij wordt dus niet hoe je genezing verloopt, nee, er wordt gewoon gezegd: binnen twee maanden ben jij weer voor 100% aan het werk, en dat gaan we als volgt doen. En dan krijg je een plan van opbouw voorgeschoteld. Eerst een paar ochtenden, dan wat volle dagen, en hups, je zit zo weer op 100%. Het schema is voor 2 maanden vooruit gepland, op de dag nauwkeurig, en hier wijken we dus niet vanaf. BAM.

Gaat je dat allemaal te snel? Niks mee te maken. Als u niet meewerkt wordt u gekort op salaris. De arbo arts? Sja, die kunt niet zomaar te zien krijgen wanneer het U uitkomt? Hallo! Wat denk je dat dat kost? Nee hoor, we volgen gewoon dit schema, en het is heel belangrijk dat u de afspraken na komt. Doen hoor!

Na heel veel zeuren, kregen we dan toch een afspraak met een arbo arts, ergens aan de andere kant van het land. We kregen gelijk, hij vond de gang van zaken belachelijk, en zette dit voor ons op papier. Een rustigere opbouw werd aangeraden en moest mogelijk zijn. Het daarop volgende gesprek ging echter weer exact hetzelfde, er werd totaal niet naar ons geluiserd. Alsof de case managers op provisie basis werken, volgens een vast protocol, zelf denken is niet toegestaan. Cohesie is een beetje de McDonalds onder de arbo diensten. Lekker snel je maaltijd, maar je hoeft er niet voor gestudeerd te hebben.

Om een lang verhaal kort te maken, mijn moeder is gedurdende een jaar net zo lang gepest en lastig gevallen met ‘afspraken’, tot ze het niet meer zag zitten. Ze is er gewoon uitgewerkt, waarbij werkgever en ‘arbodienst’ duidelijk onder 1 hoedje speelden. De gezondheid van de werknemer doet eigenlijk niet terzake. Ja, zo kan ik ook een verzuimpercentage van onder de 4% realiseren. Als je alle mensen die boven dit percentage zitten gewoon wegwerkt, voila! En de “klanten” van deze dienst, zijn natuurlijk de werkgevers, de managers die in een rapportje zien dat het verzuim naar beneden is van hun afdeling. Hoezee, wat een goede toko, die Cohesie! Targets gehaald.

Vervang in dit filmpje het bedrijf VerzuimReductie door Cohesie, en je hebt een aardig beeld hoe het bij ons verliep.

Maar okay, inmiddels was de arbeidsrelatie zo verstoord, dat ermee stoppen de enige optie was. Na ruim 10 jaar met veel plezier gewerkt te hebben bij haar werkgever, moest moeders er ineens uit, tot haar grote verdriet. Nog even een extra klap die je te verwerken krijgt, bovenop je toch al enigszins labiele toestand.

Kom je bij het volgende feestje terecht: het UWV. Ook hier snap ik best dat er allerlei regels gemaakt zijn om te zorgen dat er zo min mogelijk fraude plaats vindt. De praktijk is echter dat degene die willen werken, terecht komen in een web van mensen die er allemaal vanuit gaan dat je dat NIET wilt. De regels moeten strict opgevolgd worden. Dit houdt in: solliciteren, en dit allemaal bijhouden in een onmogelijk online webbased systeem. Nu ben ik zelf vrij bedreven op het internet, maar zelfs voor mij is dit systeem buitengewoon ongebruikersvriendelijk. Hoe moet dit voor de senioren zijn? Mijn moeder die sinds enkele jaren een mobiel heeft en net SMS verstuurd? Die nog regelmatig verdwaalt in gmail?

De begeleiding die je krijgt van het UWV is vooral een infodag met presentatie over dat je echt aan de regels moet voldoen. Je krijgt de regels nog eens opgesomd. Niemand die je helpt verder. Je krijgt wel een coach toegewezen, maar die heeft nog nooit contact opgenomen, sterker nog, moeders weet niet eens hoe de beste man heet. Tuurlijk, dit komt misschien deels omdat moeders de weg in het UWV systeem niet kent. Maar kun je dat iemand kwalijk nemen? Is het systeem dan niet veel te ingewikkeld? Of zou het systeem dan niet beter uitgelegd moeten worden? Let wel: mijn moeder WIL graag weer aan de slag, en heeft daarvoor ook aantoonbaar stappen gezet.

Moeders was over ijverig aan het solliciteren. Ze deed meer brieven de deur uit dan werd ge-eist door het UWV. Zo lang we dit konden aantonen, moest het uiteindelijk toch wel goed komen?

Op een bepaald moment kreeg ze zelfs een vriendelijke meneer aan de telefoon, zelf ook niet meer de jongste, die haar probleem best begreep. Ma hoefde zich geen zorgen te maken, het kwam allemaal wel goed. Probeert u maar zo goed mogelijk die brieven te uploaden, de coach belt u een dezer dagen terug.

Inmiddels is ze alweer part-time aan de slag in de kinderopvang. Meer uren kon ze (nog niet) krijgen, maar het begin is er. Hoezee, een felicitatie waard zou je denken, in deze moeilijke tijden!

Afgelopen week kreeg ze te horen dat haar uitkering niet was gestort, omdat ze niet had voldaan aan alle regeltjes.

Zucht.

Gáán we weer.