Er is al veel geschreven over Facebook en haar nieuwe privacy regels. Ook veel artikelen van techneuten die erin gedoken waren, de zeiden dat je foto heus niet zomaar op een billboard verschijnt. Dat stelde me wel wat gerust.

Na het lezen van dit artikel ben ik echter helemaal niet meer zo gerust. Ik heb nu het gevoel dat we in een hinderlaag zijn gelopen van de internet giganten, en dat we niet meer terug kunnen. Natuurlijk wist ik wel dat mijn facebook data werd gebruikt door adverteerders. Prima, voor wat hoort wat. Maar dit artikel oversteeg al mijn verwachtingen.

Wat staat er in het artikel dan?

Voor de mensen die geen zin hebben in het engels, even een korte samenvatting. Verderop mijn mening.

Ze vergaren informatie over alles wat je leest op internet (alle pagina’s met een facebook like button).

Via je vrienden die facebook hebben wordt er informatie vergaard. Ga maar na: facebook op je mobiel wil ook toegang tot je contacten lijst. Dus zelfs als je zelf geen facebook hebt, sta je alsnog in Mark z’n database, omdat je vriendin of broer wèl Facebook heeft. Dit kunnen gebrukers niet uitzetten, gebeurt gewoon.

De Facebook apps (vandaar dat Farmville gratis is) hebben ook toegang tot deze gegevens. Zelfs als Facebook zegt: we gebruiken je foto’s niet voor billboards; voor de apps geldt dit niet. Via een omweg kan Facebook dus makkelijk om haar eigen voorwaarden heen, bijvoorbeeld door een app te ontwikkelen.

Wat doet Facebook nog meer?

Ze zeggen tegen je vrienden dat je een product gekocht hebt, terwijl dit helemaal niet zo is. Elke like button op het web, is een manier om bij te houden wat jij (ook de niet-facebook gebruiker) leest. Ze lezen je privé berichten en de inhoud van de linkjes die je doorstuurt. Ze kunnen de microfoon van je telefoon aanzetten (!!), zonder dat je het merkt, zodat ze mee kunnen luisteren (creepy!). Ze kunnen je foto’s doorzoeken en met gezichtsherkenning uitvogelen waar jij (en je vrienden) zich bevonden. De foto’s die je met je mobiel maakt slaan immers ook vaak GPS gegevens op, datum en tijdstip op.

Ze verzinnen campagnes om bij je vrienden informatie over jou los te peuteren. Denk aan een spelletje: hoe goed ken jij je vrienden? Zelfs als je nooit iets op Facebook zet, kunnen ze makkelijk achterhalen of je man of vrouw bent, hoe oud, je politieke voorkeur, etc. Ze geven deze informatie door aan verzekeringsmaatschappijen, bedrijven, overheden, en natuurlijk de adverteerders.

Je hebt niks te verbergen? stelt ook het artikel. Wat nou als je ineens op zoek gaat naar baby spullen, Facebook weet dus dat je zwanger bent? Dat zou voor een werkgever een mooie reden zijn om je contract niet te verlengen, anders kost het hem maanden ziektewet. Of voor de zorgverzekeraar om je niet aan te nemen als je wilt switchen naar een pakket waarbij zwangerschap-dingen beter vergoed worden.

Als je ooit in een privégesprek eens iets illegaals hebt gezegd, staat er jaren later misschien ineens een arrestatieteam voor je deur. Zou zomaar kunnen. Bedenk dan ook nog even dat whatsapp ook van Facebook is. Sinds kort ja, maar wie zegt dat ze alle historie niet bewaard hebben?

Daarnaast doet Facebook ook aan censuur. Ze laten niet al je berichten aan je vrienden zien. De inhoud van je posts wordt gescanned, en als die negatief voor Facebook is, komt het bericht niet (of veel later) pas door. Dit heb ik zelf ook al op facebook groepen gezien, mensen die zich afvragen waar hun bericht ineens is gebleven.

Ook worden gegevens uit je telefoon, je computer, enz. gebruikt om te kijken wie je vrienden zijn. Je kunt zelf nog zo voorzichtig zijn met je gegevens, maar zijn je vrienden dat ook?

Privacy settings die Facebook wel had, waren in feite ook maar tijdelijk. Ze hebben langzaam maar zeker deze regels aangepast, en toegepast. Door lid te blijven ga je akkoord met hun nieuwe regels, die met terugwerkende kracht in gaan. Vroeger was het misschien een veilige plaats om dingen met je vrienden te delen, inmiddels heeft Facebook toegang tot al je data, ook van toen je pas net begon op Facebook.

Tot slot houden ze sinds kort je financiele gegevens in de gaten en wat je koopt. Je bankrekeningnummer en creditcard nummer dus. Ze delen dit inmiddels al met Mastercard. Ook eisen ze dat je GPS altijd aan staat. Ze weten dus wanneer je naar de dokter gaat, naar een AA meeting, of naar dat bos dat bekend staat als marktplaats der herenliefde. Ze weten het niet alleen, ze verkopen het ook. Een week later valt er een aanbieding op de mat voor een aids test met 20% korting, die je vriendin als eerste open maakt. Oops.

Voor de mensen, zoals ik, die dit nu pas lezen, is het eigenlijk al te laat. We hadden voor 31 januari moeten stoppen. Wat je wel kunt doen is zorgen dat Facebook niet méér van je komt te weten. Nu stoppen alsnog stoppen dus. Maar ja …

Wat vind ik er van?

Dit hele verhaal komt natuurlijk niet helemaal als verrassing, al vind ik het wel een stuk verder gaan dan ik aanvankelijk dacht. Ook de toekomst stemt me niet erg vrolijk. We leven midden in het digitale tijdperk, en daar stap je niet zomaar uit.

Nu heb ik wel wat vragen. Zouden Nederlandse bedrijven deze informatie ook daadwerkelijk gaan gebruiken? En mag dat? Een adverteerder is dan misschien tot daar aan toe, maar mag een zorgverzekeraar deze gegevens gebruiken om te bepalen wat voor risico factor ik ben? Zijn daar wetten voor in Nederland? Als dit echt groots ingezet gaat worden, krijgen we dan een soort revolutie? Nieuwe bedrijven die hierop inspelen, en eerlijk zeggen te zijn. Politieke partijen zonder e-mail. Verzetsmensen zonder internet aansluiting en mobiele telefoon. Een nieuw, anoniem internet wellicht?

Worden er straks werkelijk mensen opgepakt aan de hand van deze gegevens? Ga ik hier over een paar jaar iets van merken, dat een verzekering me weigert, of ik onterecht of ongewenst in een bepaald hokje wordt geplaatst? Zal er dan niet uiteindelijk een opstand ontstaan?

Het tweede wat ik me afvraag is of stoppen met Facebook iets uit maakt. Van Google is allang bekend dat ze niet zo zuinig om springen met je privacy. Waarom zouden ze gratis een besturingssysteem als Android ontwikkelen? Dat is me nu wel duidelijk, al die Android telefoons kunnen ze traceren en gebruiken om informatie te vergaren. Dit gebeurt in feite nog op hoger niveau als Facebook dat doet, want Android weet in principe nog veel meer. Combineer dit eens met de zoekopdrachten die je op internet doet in Google. Oh, en gebruik je google chrome (zoals ik), dan ben je automatisch ingelogd onder je gmail account, en weten ze dus ook exact welke pagina’s je bezoekt. Google weet eigenlijk nog veel meer. Misschien is Google+ niet een poging om Facebook van de troon te stoten, maar een juridische opzet om die gegevens ook te kunnen gebruiken (lees: verkopen).

Het zou naïef zijn om te denken dat Google deze profielen niet samen stelt, zoals Facebook dat doet.

Van Apple is ook al eerder bekend geworden dat ze een geschiedenis bijhouden van waar je allemaal bent geweest. Het zou me niet verbazen als dit een stuk verder gaan. Als je een MacBook of iPhone hebt, kunnen ze ook keurig bijhouden welke diensten je allemaal gebruikt en welke pagina’s je bezoekt. Reken maar dat Android iets soortgelijks doet.

En kunnen we ons het DPI (Deep Packet Inspectation) verhaal nog herinneren? (Mobiele telecom) providers zouden dit gebruiken om te kunnen beoordelen wat voor dienst je gebruikt, zodat ze hun netwerk kunnen optimaliseren. Ja ja, maak dat de kat wijs. Ondertussen kunnen alle providers dus ook gewoon zien wat je allemaal uitspookt op het net.

De overheid spant natuurlijk helemaal de kroon. Hou maar een beetje in de gaten wat Snowden te vertellen heeft, en dan weet je dat ook onze overheid ons het liefst zo nauwkeurig mogelijk in de gaten houdt.

Het is de keerzijde van de moderne communicatie, en we zijn er met z’n allen ingetuind. Nog steeds vind ik dat dit mijn leven op vele manieren verrijkt heeft. Ondanks alle kritiek, vind ik Facebook hartstikke leuk. Mobiel parkeren, mobiel bankieren, wikipedia, spotify, e-mail, skype, allemaal diensten waar je toch blij van wordt?

Als ik van te voren had geweten dat ik mezelf zou opsluiten in een digitaal spinnenweb, was ik er waarschijnlijk nooit aan begonnen. Maar zoals dat gaat met spinnenwebben, je merkt pas dat je vast zit als je er in bent gevlogen.

Nu is het afwachten hoe dat voor ons -de gewone burger- gaat uitpakken. Gaan we Minority Report achterna, of zullen we er niks van merken? Stoppen we nu massaal met Facebook?

Dat laatste weet Facebook waarschijnlijk zelf het beste. Want die kan mijn gedachte allang lezen.