Koof maken voor dummies

De woningbouw was niet van plan om een afzuigkap te installeren, dus kocht mijn moeder er zelf maar eentje van haar zuurverdiende centjes. Een officiële keukenboer kwam het ding installeren. Hij maakte een gat in de muur, verbond er een slang aan die weer aan de kap hing, en klaar was Kees. Geen gezicht natuurlijk, dus beloofde ik met mijn grote mond wel even een koof te maken.

Nu het ding hangt en ik het project achter de rug heb, weet ik precies hoe ik het had moeten doen. Dus ik dacht, laat ik daar aantekeningen van maken. Noem het beroepsdeformatie. En toen dacht ik: waarom niet gelijk delen op mijn weplog? Want er zijn genoeg video’s en artikelen te vinden door mensen die super handig zijn, maar niet door klunzen zoals ik. Daar gaan we.

Voorbereiden

Wellicht ook beroepsdeformatie, maar ik ben van het type die eerst heel lang gaat zitten nadenken over hoe het project het best uitgevoerd kan worden. Zo had ik bedacht om eerst een frame van hout te maken, en daar dan platen tegen aan te schroeven van MDF. Totdat ik op internet ging zoeken hoe je een koof maakt. Kwam ik ineens artikelen tegen waar men zei dat die flexibele buis wel eens zou kunnen gaan condenseren. Het beste kon je er eerst een dun laagje glaswol omheen doen.

Daar had ik natuurlijk totaal geen zin in. Dus wat doe je dan? Dan bel je timmerman Rob. Die doet zulke dingen vaker, en acht ik zeer betrouwbaar. Hij vertelde dat ze nooit de buis isoleren, en dat ze altijd een koof maken met drie balkjes, om zo een L vorm te maken. Dat zou het proces al een stuk eenvoudiger maken. Uiteindelijk had ik dit design in mijn hoofd.

Super simpel. Wat kan er mis gaan? Nou, dat ga ik jullie vertellen.

Materialen

Op naar de bouwmarkt om materiaal te halen. Dat is misschien niet de meest handige keuze, want regelwerk blijkt daar zo krom als een hoepel. Door ze op de grond te leggen heb ik geprobeerd te meest rechte balkjes uit te zoeken.

Het meest voordelig zouden 44x44mm balken zijn, want die verkochten ze per 4 stuks voor 13 euro ofzo. Helaas waren ze op. Misschien maar goed ook, want de gehele constructie moet ook weer niet te zwaar worden natuurlijk.

Uiteindelijk kwam ik bij 35x35mm balken uit die iets van 7,50 per stuk kostten. Veel duurder! De lengte die ik nodig had was 139cm. De lengte van de balk was 270cm. In de bouwmarkt had ik gauw berekend dat 270/2 = 135. Dat scheelt dus niet heel veel, aan beide kanten een beetje speling. Het leek me sowieso geen project dat je op de millimeter nauwkeurig zou moeten maken. Dus ik kocht twee balken die ik in de bouwmarkt alvast door midden liet zagen zodat ze makkelijk in de auto paste. Dit was alvast de eerste fout (kom ik zo op terug, in verband met cliffhanger enzo, blijf lezen).

Vervolgens ging ik voor MDF plaatmateriaal. Eerst wilde ik 6mm gaan want het had niks te houden, en hoe lichter en goedkoper hoe beter. Die plaat was echter zo buigzaam dat ik toch maar voor 8mm dik ben gegaan. Ook deze platen in de bouwmarkt gelijk op maat laten zagen. Mijn koof zou 20x20cm worden, dus de ene plank moest 200mm breed en de andere 192mm. Normaal gesproken vergeet ik altijd rekening te houden met de dikte van het hout, maar dit keer zou ik daar mooi niet intrappen.

Tijdens mijn research had ik gezien dat slagpluggen heel handig zouden zijn als je met regelwerk bezig bent. Dus nog een paar slagpinnen en een lange boor gekocht en toen was ik was klaar voor de strijd. Dit was fout twee (tellen we mee?)

Koof bouwen

Door al mijn gepeins en gereken was ik tot de conclusie gekomen dat het handig zou zijn om de koof eerst eens in elkaar te zetten. De gaatjes moesten immers toch voorgeboord worden. Als ik nu eerst de onderste plank zou voorzien van de balkjes, dan kon ik die gewoon helemaal tegen de rand van de plaat plaatsen. Hoef ik niks voor te meten. Met lijmklemmen hield ik de balkjes op z’n plek. Vervolgens even gaatjes voorboren, en daarna vast zetten met schroeven.

Aangezien zowel het hout als de woning niet helemaal recht zijn, leek het me verstandig om een beetje een marge te houden. Een klein kiertje zou ik dan later wel wegwerken met kit, of misschien door de schroeven wat extra aan te draaien. Op sommige plaatsen zat de balk dus niet helemaal tegen het eind van de plaat aan, maar had ik hem iets naar binnen gedaan en hield ik een heel klein randje plaat over. Dit was fout drie, maar dat wist ik toen nog niet.

Het in elkaar zetten ging verder voorspoedig. Nadat de balken op de onderste plank waren gemonteerd, kon ik hetzelfde doen voor de plank die aan het plafond kwam te hangen. Er zou 1 balk helemaal aan het eind moeten. De andere balk zat al aan de onderkant vast. Kwestie van plaatje erop, vastzetten met klemmen, en hop, vastschroeven maar. In deze volgorde hoefde ik nog steeds niks te meten, en zou de balk evengoed precies goed uitkomen.

Nu was het tijd om de koof te gaan plaatsen.

Koof plaatsen

Om de koof te plaatsen zou ik dus 1 balk aan de muur bevestigen, en 1 aan het plafond. Dit was het moment waarop het plan in mijn hoofd niet erg overeen kwam met de realiteit. Het blijkt namelijk helemaal niet zo makkelijk om uit te meten waar die balk precies moet komen te hangen. Je probeert je evenwicht te houden terwijl je op een aanrecht staat, en dan moet je met een meetlint zien af te tekenen waar de balk moet komen. Dit gaat echter niet zo makkelijk, omdat de afvoerpijp die je juist probeert weg te werken met een koof in de weg zit. Meetlint er tussen wormen en dan tegen de muur aan duwen, en dan ergens 200mm – 8 – 35 = 157mm aftekenen.

Fout vier dus. Ik zal de cliffhanger dit keer achterwege laten: ik had natuurlijk gewoon een heel dun balkje moeten vastschroeven zodat ik dit als spacer kon gebruiken. Die balkjes hadden dan dus de tussenruimte gevuld, waardoor je de balk gewoon strak tegen de muur of het plafond kunt drukken, en dan door de gaten in de balk aftekenen waar de gaten in het plafond (of muur) moeten komen.

De gaten waar de slagpluggen doorheen moesten had ik al geboord. Dus in theorie zou ik nu de balk strak tegen de muur houden, en dan met de boormachine de gaten in de muur boren.

In de praktijk blijken die slagpluggen hier helemaal niet voor bedoeld. Ik heb het later nog even opgezocht, en het idee is dat het tijd zou besparen als je heel veel pluggen in de muur moet zetten. Bijvoorbeeld als je regelwerk gaat plaatsen om gipsplaten op te bevestigen voor een wand. In dat geval kun je met je ene hand de balk wel vasthouden en met de ander boren. In dit geval was mijn positie echter zo onhandig dat zit nooit zou lukken. Uiteindelijk heb ik de plek waar de gaten moesten komen dus gewoon afgetekend en daarna, zonder de balk ervoor, geboord.

Voor het plafond was het aftekenen nog veel lastiger. Ik denk dat het een stuk eenvoudiger zou gaan als ik de hulpbalkjes had gebruikt.

Het plafond bleek vervolgens best wel hard beton te zijn, waar ik met mijn Vonroc boormachinetje natuurlijk nooit doorheen kwam. Bovendien bleek er een holle ruimte te zijn boven het plafond, dus mijn slagpinnen hadden niet eens voldoende grip. Uiteindelijk moest ik terug naar de bouwmarkt om Duopower Fischer plugs te halen. Die hadden wel voldoende grip.

Weten jullie fout 1 nog? Dat ging om de balken die ik door midden had laten zagen in de bouwmarkt. Voor de muur- en plafondbalk was dit geen probleem. Maar de balk die de beide platen met elkaar verbind, zeg maar linksonder op de tekening hier boven, kun je beter wel over de volledige lengte hebben. Je kunt de platen bij de hoeken dan ook goed tegen elkaar kunt schroeven, zodat er geen kieren ontstaan. Uiteindelijk is het zo ook gelukt, maar achteraf had ik die hoekbalk liever de volledige lengte gehad. Qua kosten had het niet uitgemaakt.

Spelende man wat heb je nou geleerd?

Nog even de fouten aflopen.

De balken

Achteraf gezien had ik denk ik minder moeten uitmeten, en meer ter plaatse pas moeten maken. Ik had de breedte moeten opmeten, en dan de balken in de bouwmarkt ietsjes langer moeten laten afzagen zodat ik ze thuis exact op maat had kunnen aftekenen en zagen.

De bovenste balk, tegen het plafond aan dus, had bijvoorbeeld meer ruimte dan de onderste balk. Uiteindelijk is hierdoor een hier ontstaan. Had ik de balk er gewoon voorgehouden, en dan een streepje zetten, dan had ik ten eerste niet hoeven meten, en ten tweede had het beter gepast.

Als ik de balken wel de volledige breedte had gemaakt, dan had ik vervolgens de plaat kunnen afstemmen op de maat van de balken. De kier was dan overal gelijk geweest. Als de bovenste balk wat breder zou zijn dan de onderste, dan had ik de plaat aan die zijkant dus iets taps toe moeten laten lopen, door hem zelf exact op maat te zagen.

Slagpluggen

Dikke onzin om voor die paar gaatjes slagpluggen te gebruiken. Je wint er helemaal geen tijd mee en het installeert veel lastiger. De ruimte tussen het keukenkastje en het plafond was bijvoorbeeld ook vrij krap, dus echt lekker meppen met een hamer wordt dan ook lastig. Je loopt nog risico om de pijp te raken ook. Gewoon normale pluggen en schroeven gebruiken dus.

Marge balk op plaat

Het idee om een beetje marge te houden was goed, alleen had ik de balk iets uit moeten laten steken op de plaat, in plaats van naar binnen laten vallen. Bij de onderste plaat had ik bij de balk die tegen de muur aan ging een klein randje plaat over in het midden. Wat je dan krijgt als je gaat bevestigen met schroeven, is dat de plaat naar boven wordt getrokken als je de schroeven aantrekt. Ik had het precies andersom moeten doen dus. Uiteindelijk leverde dit geen probleem op, omdat ik de plaat die aan het plafond ging, er nog tussen kon duwen. De platen sloten daardoor wel mooi strak aan. Ik had eerst de onderste plaat gedaan, en daarna de plaat aan het plafond. Die werd nu eigenlijk al vast geklemd door de onderste plaat.

Resultaat

De nieuwsgierige lezer wil misschien het resultaat toch even zien. Sommigen zullen wellicht denken: waar begin je aan? Waarom laat je het niet gewoon door de timmerman doen?

Nou, geloof het of niet, maar ik vind het leuk om te leren van dit soort dingen. Zal wel iets met nesteldrang ofzo te maken hebben, whatever. Dingen maken en repareren; ik vind het steeds leuker. Door het nooit te doen word ik er in elk geval ook nooit beter in of wijzer van. Bovendien; uiteindelijk is het allemaal best goed gekomen.

Foto?